کلیات کلونینگ

مقدمه
کلونینگ مولکولی اجازه می‌دهد توالی‌های ژنی جدا شده در بردارها وارد و تکثیر شوند و ابزارهای پایه‌ای برای مهندسی ژنتیک، تولید پروتئین و مطالعات عملکردی فراهم سازند.

تاریخچه و شکل‌گیری

ایدهٔ کلونینگ با توسعه آنزیم‌های محدودکننده (۱۹۶۰–۷۰ها) و اولین بردارهای پلاسمیدی در دههٔ 1970 و پیشرفت‌های بعدی با فناوری‌های انتقال ژن.

اسامی کلیدی

Herbert Boyer و Stanley Cohen (پایه‌گذاری کلونینگ پلاسمیدی)، پیتر هکسلر و دیگران در توسعهٔ وکتورها و آنزیم‌ها.
اصول و مراحل: انتخاب و استخراج ژن هدف، برش و لیگیشن در بردار مناسب، انتقال به میزبان (تحویل به باکتری/یاخته)، انتخاب و تأیید کلون‌ها (PCR، آنالیز محدودیت، توالی‌یابی).

تغییرات اخیر

روش‌های کلونینگ بدون لیگیشن (Gibson Assembly, Golden Gate)، سیستم‌های کلونینگ سریع و مقیاس‌پذیر برای ساخت کتابخانه‌ها و کاربردهای NGS؛ ویرایش ژن (CRISPR) به‌عنوان گامی به سوی تغییر هدفمند ژن‌ها.

بازارکار و چشم‌انداز

مهارت در کلونینگ برای زیست‌فناوری، تولید پروتئین درمانی، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و شرکت‌های دارویی حیاتی است؛ روش‌های خودکار و مقیاس‌پذیر آیندهٔ حوزه را شکل می‌دهند.

منابع پیشنهادی
کتاب‌های روش‌های مولکولی (Molecular Cloning by Sambrook & Russell)، مقالات معرفی Gibson و Golden Gate، متون آموزشی و پروتکل‌های آزمایشگاهی.